Elefterotipia Gazetesi’nin 19 Ocak 2004 tarihli sayısında, "Azınlıklar İçin Avrupa Uyarıları" başlığı altında yayımlanan haber-yorumda:
"Avrupa Konseyi'nin Irkçılığı ve Hoşgörüsüzlüğü Önleme Heyeti (ECRI), Yunanistan'da yaşayan etnik ve dini azınlıklara ve mültecilere karşı yerel yönetimlerden, kovuşturma ve adalet makamlarından yeni, daha ilerici, daha açık ve daha liberal bir politika uygulamalarını talep etti.
Ülkemizdeki durum ile ilgili rapor taslağında heyet, ırkçı ve yabancı düşmanı görüşlerle mücadele alanında önemli adımların atılmış olduğunu (örneğin yasa haline henüz gelemeyen ayırıma karşı hazırlanan yasa tasarısı) kabul ediyor.
Ancak, 'stereotiplerin' ve 'önyargıların' aşılabilmesi için yasal ve yönetimsel başka önlemlerin de alınmasını gerekli sayan heyet, Yunan Ortodoks Kilisesini, sorumluluklarını üstlenerek bu yönde katkıda bulunmaya davet ediyor.
Raporda yer alan kritik konular (Yunan Hükümeti cevap vermeli) özellikle, çoğu Batı Trakyalı Müslüman olan 60.000 kişiye vatandaşlıklarının geri verilmesi, -kendi kendini tanımlama hakkı çerçevesinde- 'Türk' etnik azınlık ve 'Makedon toplumu' üyelerinden söz edilmesi, Attika bölgesine bir cami inşa edilmesi, Trakya dışında diğer bölgelerde Müslümanların gömülmesi sorunu, 'soydaş' ile 'soydaş olmayanlar' arasında ayrımın kaldırılması ve yabancıların yerel seçimlerde siyasi haklarının tanınmasıyla, kademeli bir şekilde ülkenin sosyal ve siyasi hayatına katılması konularıdır. Yunanistan'da 'anti-semitik' eylemlerin arttığı yönündeki tespit şaşkınlık yarattı. Hükümet, (etnik azınlıklar için) uluslararası anlaşmaları onaylayacak, insan hakları konularında devlet memurlarını konuyla ilgili olarak eğitecek ve polisler aleyhinde mültecilere kötü davranış gösterdikleri gerekçesiyle yapılan şikayetleri kontrol edecek. Hükümet ayrıca, soruşturma yapma görevini de üstlenecek tarafsız organlar oluşturmaya davet ediliyor.
İtirazların dile getirilmesine yol açan bazı noktaların var olmasına rağmen rapor taslağı, Avrupa'daki mülteci ve azınlık konuları için kapsamlı siyasi planlamaların uygulanması yönündeki eğilimini yansıtıyor. Daha ayrıntılı olarak ECRI:
İptal edilmiş olan konuya ilişkin kodeksin 19. maddesine dayanılarak vatandaşlıkları ellerinden alınan çoğu Müslüman olan 60.000 kişiye vatandaşlıklarının geri verilmesini öneriyor. Bu öneriyi, Başbakan'ın gayri resmi danışmanı olan Yunan İnsan Hakları Heyeti de yapmıştı.
Ayrımlara karşı hükümlerin ilerletilmesini olumlu karşılıyor ancak, 'ırkçı teşvikin', konuya ilişkin suçları ağırlaştırıcı olarak kabul edilmesini talep ediyor.
Makamların, din propagandasına ilişkin hükümleri iptal ederek, ölülerin yakılabilmesi gibi konuları çözümleyerek ve Attika'da resmi bir caminin inşa edilmesi sorununu, tüm tarafların dini özgürlüklerine saygı göstererek (Spata sakinleri aynı zamanda da, kentten uzak olması nedeniyle Müslümanlar da tepki gösteriyor) halletmesini cesaretlendiriyor.
Ülkemizin, Çingeneler (Rom) ve Pomaklar gibi etnik azınlıkları tanımaya daha hazır olduğunu ancak, 'Makedonlar' ve 'Türkler' gibi başka grupların üyelerine zorluklar çıkardığını belirtiyor. Bugün dahi, 'Makedon', 'Türk' ya da başka kimliklerini dile getirmek isteyen kişilerin halkın düşmanlığıyla karşılaştıklarını ve 'iş piyasasında önyargıların, stereotiplerin ve ayırımların hedefini oluşturdukları' vurgulanıyor. Bu bağlamda, Yunanistan'ın, Sidiropulos konusu için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından suçlu bulunmasından beş yıl sonra, 'Makedonya Medeniyeti Evi' vakfının hala yasallaşmamış olduğundan söz ediliyor.
Geçen yaz, iç savaş sırasında kovulan ve çoğu o dönemde çocuk olan 'Makedon kökenli kişilerin geçici olarak Yunanistan'ı ziyaret etmeleri için sınırların birkaç günlüğüne açılmasını 'barışmaya yönelik olumlu adım' olarak nitelendiriyor. Yunan makamlarını, 'ilişkilerindeki krizin aşılması ve karşılıklı saygıyla birlikte yaşamalarıyla ilgili sorunların çözümlenmesi' amacıyla, 'Makedon azınlığın temsilcileriyle' diyaloğa başlamaya davet ediyor.
Orta Doğu'da şiddetin artması nedeniyle, Yunanistan'da mezarlıklara, sinagoglara ve anıtlara saldırıların, 'anti-semitizmin' arttığı değerlendirmesinde bulunuyor. Basında resmi kişilerin yaptığı açıklamalarında, 'Yunanistan'daki Yahudi toplumları ile İsrail politikası ve Nazizm arasında rahatsız edici bağlantıların yapıldığına dikkat çekiliyor. Makamların bu tür faaliyetleri sert bir şekilde protesto etmesi talep ediliyor ve soykırımı anma gününün ilanını olumlu olarak değerlendiriyor.
Uygulanacağı açıklanan önlemlere rağmen, Çingenelerin durumunun hala sorunlu olduğu değerlendirmesini yapıyor. Soruna alternatif çözüm bulmadan, kamplardan kovulduklarına (örneğin Aspropirgos ya da Spata) çok kötü şartlar altında yaşadıklarına (örneğin susuz) dair şikayetlerden söz ediliyor.
Yunanistan'da yaşayan ve çalışan yabancıların nüfusun yüzde 10'u oluşturduğunu belirtiyor. Kademeli bir şekilde Yunan toplumuna kazandırılmaları için (en azından bunu isteyenler için) uygun eğitim, alt yapının hazırlanmasıyla, kamu sektörüne ait hizmetlere, sağlık ve sosyal sigorta hizmetlerine ulaşabilmeleri, yerel seçimlerde seçme ve seçilme haklarının tanınmasıyla ilgili önerilerde bulunuyor.
'Soydaşlar' ile 'soydaş olmayan' mülteciler arasındaki ayırımın kaldırılmasını, medyalarda yabancı korkusu yaratan ortam oluşmasında katkısı olanların, bu yabancı korkusunu faaliyetleri ve eksiklikleriyle sürdüren devlet memurlarının cezalandırılmasını talep ediyor." ifadeleri yer almaktadır.
