Yunanistan AİHM kararlarının uygulanmama oranının en yüksek olduğu dokuz ülkeden biri

AKPM’nin kabul ettiği rapor ve ilgili karar Avrupa Konseyi üyesi Yunanistan dahil dokuz devletin AİHM kararlarını eksiksiz ve ivedi uygulamak konusundaki siyasi irade eksikliğini ortaya koydu

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), 30 Eylül 2015 tarihindeki oturumunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanmasına ilişkin kapsamlı raporu ve buna bağlı kararı kabul etti. AKPM üyesi Hollandalı parlamenter Klaas de Vries tarafından kaleme alınan raporda, 2014 yılı sonu itibariyle AİHM’nin 11 bine yakın kararının bunların muhatabı olan Avrupa Konseyi üyesi devletler tarafından halen uygulanmayı beklediği, söz konusu kararların yaklaşık %80’inin Yunanistan’ın da aralarında bulunduğu dokuz üye devleti ilgilendirdiği, Yunan makamlarının uygulamadığı dava karar sayısının toplam 558 olduğu not ediliyor. AİHM kararlarının uygulanması konusunda ulusal seviyedeki yapısal sorunların bu dokuz devletin ortak paydası olduğunun altı çizilirken bu sorunların en önemlileri arasında aşırı uzun ulusal yargı süreci, kötü ve uzun tutukluluk koşulları ile ulusal kolluk kuvvetleri tarafından kötü muamele ve adil yargılanma gösteriliyor.

De Vries raporunda, üye devletler tarafından uygulanmayan AİHM kararlarının 1996 yılından beri sürekli artış göstermesi nedeniyle uygulama sürecini denetleyen Avrupa Konseyi’nin karar organı konumundaki Bakanlar Komitesi’nin görev ve sorumluluklarını yerine getirmesinin gittikçe zorlaştığını kaydediyor. Buna binaen AKPM’nin kabul ettiği tavsiye kararda, Bakanlar Komitesi’ne AİHM kararlarını ısrarla uygulamayan üye devletlere karşı daha sıkı tedbirler alması ve 2010 yılında hayata geçirilen ve Bakanlar Komitesi’ne AİHM kararlarını uygulamayan bir devlete karşı AİHM’ye başvurma hakkı tanıyan “ihlal yöntemi”ni kullanması için çağrıda bulunuldu.

Raporda, Yunanistan’ın Batı Trakya Türk Azınlığı’nın örgütlenme özgürlüğüne yönelik ihlalleri nedeniyle AİHM’nin aleyhinde verdiği üç kararı uygulamadığı ifade ediliyor. AİHM, Bekir Usta ve diğerleri (35151/05), Emin ve diğerleri (34144/05) ve İskeçe Türk Birliği ve diğerleri (26698/05) davalarında Yunanistan’ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin örgütlenme özgürlüğü ile ilgili 11. maddesini ihlal ettiğine hükmetmişti. Buna göre, isminde “Türk” kelimesi geçtiği için kapatılan İskeçe Türk Birliği ile kurulmasına izin verilmeyen Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve ismindeki “azınlık” kelimesinin muğlak bir anlam ifade ettiği gerekçesi ile kayıt edilmeyen Meriç İli Azınlık Gençlik Derneği ile ilgili AİHM’nin 2007 ve 2008 tarihli üç mahkeme kararı Yunanistan tarafından halen uygulanmıyor. AİHM, 5 Ocak 2015 tarihinde yaptığı açıklamayla “Bekir Usta Grubu” adı altında incelediği üç davayı yeniden görüşeceğini bildirmişti.

Avrupa Batı Trakya Federasyonu (ABTTF), AİHM kararlarının uygulanmasına ilişkin raporun hazırlanma sürecinde Strazburg’da AKPM Hukuk İşleri ve İnsan Hakları Komisyonu üyesi raportör Klaas de Vries ile görüşmüş, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın örgütlenme özgürlüğü alanında yaşadığı sorunları kendisine aktarmıştı. ABTTF ayrıca, 25 Nisan 2013 tarihinde Strazburg’daki Avrupa Konseyi binasında “Batı Trakya Türk Azınlığı’nın örgütlenme özgürlüğü ve AİHM kararlarının Yunanistan tarafından uygulanmaması” konulu bir yan etkinlik düzenlemişti.

AKPM’nin kabul ettiği rapor ile karar ve tavsiye metinlerinin tamamını okumak için:
http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=22005&lang=en
http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-EN.asp?fileid=22197&lang=en
http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=22198&lang=en